Communiceren

Over storytelling.

12 juni 2014

Storytelling? Weer zo’n hippe term, toch? Iets extra’s om in de bedrijfsvoering op te nemen? Velen denken: ‘We hebben het al druk genoeg, voor verhalen vertellen hebben we geen tijd. En als we iets te vertellen hebben, dan doen we dat op een ons bekende manier, bijvoorbeeld via een nieuwsbrief of brochure.’ Klinkt dit bekend? In dat geval neem ik je graag mee in dit verhaal. Om je subtiel te attenderen op het meest succesvolle verhaal: dat van jou!

Het verhaal is er al

De handige waarheid: voor bedrijven – en personen – geldt dat het verhaal er is. Er was een aanleiding om te starten met wat je vandaag de dag doet en er is een missie, visie en strategie. Als het goed is, draag je deze dagelijks uit in je manier van werken en de producten of diensten die je aanbiedt. Dit zijn niet alleen de steunpilaren van jouw verhaal, maar ook de inhoud van ‘het boek’. Wat zo goed is dat iedereen het in één keer uit wil lezen. Toch?

Storytelling: het zichtbaar maken van wat je dagelijks doet. 

En vooral: de manier waaróp je iets doet en wat daar de reden van is. Dat kan op gezette momenten: verwerkt in een nieuwsbrief, brochure, foto of een video. Kenmerkend voor deze media zijn hun vaste agendering. In veel gevallen is deze vooraf gegoten in de vorm van de corporate communicatie. Waardoor het anders verwoord, zelden spontaan en weinig persoonlijk is. Als daarbuiten niet zichtbaar is hoe je aan de verhaallijn verder schrijft, krijgen relevante doelgroepen weinig grip op je verhaal en geen beeld van ‘het gezicht’. De kans bestaat dat het denkbeeldige boek niet met aandacht wordt uitgelezen, maar wordt weggelegd zonder dat het echt een indruk achter laat bij de lezer.

Alles leidt tot beweging

Het is niet moeilijk om constant een verhaal te vertellen. Al is het natuurlijk wel belangrijk om een bewuste keuze te maken over de manier van vertellen en de kanalen en media die je hiervoor inzet. Ik werk binnen het mkb en voor grotere organisaties aan projecten die moeten voldoen aan de (voor)waarden van het marketing- en communicatieplan. Waarbij zaken groots en tot in de puntjes vooraf worden uitgeschreven. Bij het vertellen van het verhaal maken juist de persoonlijke details een verschil. Bijvoorbeeld in het geval van een bedrijfsevenement, waar ze het grote geheel meer persoonlijk maken. Ze voegen ze iets toe aan de beleving. En in het geval van het geschreven woord, brengen ze de informatie en de boodschap dichterbij de lezer.

Dit is anders bij een klein bedrijf, een samenwerkingsverband of voor een zzp’er. In dergelijke organisaties is minder of geen budget beschikbaar om voor elk project een reclamebureau of concept-professional in te huren, om aandacht te besteden aan storytelling. Vaak spaart de kleine organisatie alles op (in taken en kosten) en wordt er gewacht op een moment om een nieuw beeld (het verhaal) neer te zetten. En ook wanneer het gaat om individuen – personal branding – is dit eigenlijk niet anders. Maar slaan we niet juist de belangrijke hoofdstukken van het verhaal over, als we niets doen?

Ga terug naar de kern

Zoals gezegd, ben je – als bedrijf en als persoon – primair bezig met je vakgebied. Wanneer er geen medewerker of afdeling is die zich met marketing en communicatie bezighoudt, wordt er op gezette tijden iets gedaan aan externe communicatie en het vertellen van het verhaal. Je zou het storytelling kunnen noemen, maar eigenlijk is het dat niet en effectief is het zeker niet. Een verhaal met veel onderbrekingen leest nu eenmaal niet lekker en boeit minder. Het is daarom van waarde om er tijd voor vrij te maken en er in te investeren. Kijk regelmatig terug naar waar je ook alweer voor staat. Bekijk vanaf waar je op dat moment staat of dit geleefd en uitgedragen wordt. Zijn er veranderingen die om hernieuwde uitingen vragen om de boodschap over te brengen en met de doelgroep te verbinden?

W.V.T.T.K.

De kern ligt niet altijd open en bloot op tafel. Het onderwerp aansnijden, leidt in veel gevallen al snel tot inzichten, maar ook tot vragen. Vragen over het wie, wat, waar en waarom. Denk bijvoorbeeld aan: Waar liggen onze wortels? Waarom doen we wat we doen? Wat hebben we te bieden? Wat is de behoefte en de vraag die we beantwoorden? Wat is ervoor nodig om de juiste boodschap over te brengen en met de juiste doelgroep te verbinden? Tijdens het onderzoeken van de feiten en het vormgeven van de kern, ontstaat altijd wat wrijving. Die wrijving is goed, want deze opent deuren naar duidelijkheid. Dat is een goed begin!

Daarna komt pas de ‘hoe’ en kun je weer een stap verder gaan. Welke uitingen zijn toe aan verbetering en wat kan blijven zoals het is? En belangrijker: houden we zaken in stand die niets opleveren of die niet van waarde zijn voor het verhaal? Verbind acties aan de bevindingen. Op deze manier kun je sneller sturen en schakelen, en dat komt het ‘waarom’ en de bedrijvigheid alleen maar ten goede.

Storytelling is overal

Misschien verwachtte je een heel ander verhaal, met tips en tricks voor storytelling. Maar het is enkel een verhaal en waar het op neerkomt, is dat je bedrijf en de bedrijvigheid – van concepten tot marketing en van productie tot communicatie – een belangrijk onderdeel van je verhaal zijn. Of is het juist andersom? Is jouw verhaal onderdeel (geworden) van het bedrijf?

Het is soms te zien in een item in de inrichting van het kantoor, het delen van beeld en
woord over een proces achter de schermen. De achtergrond van de bedrijfshistorie, een
terugkerende uitspraak of actie binnen het bedrijf. Of de reden waarom er binnen het bedrijf
enkel met blauwe markers op het whiteboard geschreven wordt. Hoe het ontstaan is
dat juist de directeur koffie haalt voor de medewerkers in ‘zijn gang’, of een afbeelding van
het allereerste product dat in de markt werd gezet mét de feiten over hoe dit product
‘vroeger’ is ontstaan en waardoor het is geworden wat het nu is.

Dat lijken soms details, maar voor het bedrijf – en voor elke persoon – zijn het de wortels en daardoor van wezenlijk belang. Ze zitten altijd ergens in je dag. Waardoor je de keuze kan maken er wat over te vertellen. Authentieke verhalen worden graag gelezen en beter opgeslagen. En dan maakt het niet altijd uit of het verhaal gaat over de grootste mislukking of over een mijlpaal die is bereikt. Andere communicatiemiddelen- zoals een nieuwsbrief, brochure of video – zijn dus niet minder waard, maar krijgen wel een nieuwe vorm en een andere rol. Ze kunnen zorgen voor een groter bereik en ondersteunen je verhaal, maar hoeven het verhaal niet meer te dragen. Dat doen jij en de organisatie namelijk zelf al. Wie hier doorlopend naar teruggrijpt en teruggaat naar de kern, verhoogt de waarde.

Daardoor kom je sowieso met een goed verhaal voor de dag!

In de tijd dat Jacklin bij ons heeft gewerkt, liepen allerlei dingen als vanzelf. Van heel basale en administratieve zaken tot de produktie van hoogwaardig marketingmateriaal. Van Helemaal jezelf (ons zelfhelpboek) tot aan de optimalisatie van de website. Daarnaast is Jacklin positief waardoor samenwerken met haar een groot plezier is.

Flores van Emmerik

Psycholoog bij Dijk & Van Emmerik